DeepSeek gây bão ngành công nghệ toàn cầu sau 20 ngày ra mắt

DeepSeek đã chiếm sóng toàn cầu trong những ngày gần đây như cách mà các chuyên gia nhận định là cơn lốc khiến thị trường công nghệ chao đảo và thậm chí ảnh hưởng đến chứng khoán Hoa Kỳ.

Vượt qua ChatGPT, DeepSeek trở thành ứng dụng miễn phí được tải nhiều nhất trên Apple App Store tại Mỹ. Thu hút hơn 22 triệu người dùng hàng ngày chỉ sau 20 ngày ra mắt, nhanh chóng trở thành nền tảng AI phát triển nhanh nhất thế giới.

Điều gì đứng sau thành công vượt trội này? Kiến trúc mô hình, chi phí hay tốc độ? Bài viết sẽ lý giải những yếu tố đột phá giúp DeepSeek làm rung chuyển ngành công nghiệp AI.

1. DeepSeek là gì?

DeepSeek là một công ty phát triển AI có trụ sở tại Hàng Châu, Trung Quốc, chuyên tập trung phát triển mô hình ngôn ngữ lớn LLM nguồn mở và các ứng dụng trí tuệ nhân tạo hiện đại. 

Dù mới thành lập hơn một năm, vào cuối năm 2023 bởi Liang Wenfeng, DeepSeek đã vượt lên nhiều đối thủ và đang cạnh tranh trực tiếp với những “ông lớn” như OpenAI, Google DeepMind và Meta. Liên tục cho ra mắt nhiều mô hình AI ấn tượng, nổi bật nhất là DeepSeek R1 và DeepSeek R1 Zero.

Tìm hiểu dưới góc độ của một Chatbot, DeepSeek AI cũng giống như ChatGPT, là tên của một chatbot miễn phí hỗ trợ AI, có giao diện, hoạt động và nhiệm vụ tương tự như: trả lời câu hỏi, dịch ngôn ngữ, tóm tắt văn bản, lập trình tự động...

Liang Wenfeng, Giám đốc điều hành của DeepSeek

2. Vậy thành công của DeepSeek đến từ đâu?

Thành công của DeepSeek trước các đối thủ lớn hơn và lâu đời hơn được mô tả là "làm đảo lộn AI", tạo nên "cú đánh đầu tiên vào cuộc đua không gian AI toàn cầu đang nổi lên" và mở ra "kỷ nguyên mới của chính sách cạnh tranh với AI".

Rút ngắn thời gian ra mắt các mô hình

DeepSeek đại diện cho thách thức mới nhất đối với OpenAI, công ty đã khẳng định vị thế là công ty dẫn đầu ngành với sự ra mắt của ChatGPT vào năm 2022. 

So với gần 10 năm hoạt động của OpenAI cho ra các mô hình chính như GPT-4o, o1 thì DeepSeek chỉ mất hơn 1 năm để cho ra các mô hình có năng lực "ngang ngửa". 

Đơn cử như mô hình DeepSeek R1 với năng lực suy luận ngang ngửa mô hình OpenAI 01 nhưng sử dụng ít tài nguyên hơn đáng kể so với các đối thủ.

Biểu đồ thể hiện độ chính xác AIME của DeepSeek-R1-Zero trong quá trình huấn luyện. Đối với mỗi câu hỏi sẽ lấy 16 câu trả lời và tính toán độ chính xác trung bình để đảm bảo đánh giá ổn định. 

Giải quyết vấn đề chi phí

So với các công ty AI hàng đầu thế giới đào tạo các chatbot bằng siêu máy tính sử dụng tới 16.000 đơn vị xử lý đồ họa (GPU) thì DeepSeek tuyên bố chỉ cần khoảng 2.000 GPU, cụ thể là chip dòng H800 của Nvidia. Đào tạo trong khoảng 55 ngày với chi phí 5,58 triệu đô la Mỹ. Trong khi chi phí đào tạo của GPT-4 là 100 triệu đô la vào năm 2023 (Theo báo Nhân dân, số ra ngày 11/02/2025). 

Với sự chênh lệch này, DeepSeek trở thành sự lựa chọn hấp dẫn cho các nhà phát triển và doanh nghiệp muốn tận dụng sức mạnh AI (Trí tuệ nhân tạo) với chi phí thấp hơn. 

Mã nguồn mở cho phép sử dụng linh hoạt

Các thuật toán, mô hình và chi tiết đào tạo của DeepSeek là mã nguồn mở, cho phép được sử dụng, xem và sửa đổi bởi những người khác. Các báo cáo chỉ ra rằng DeepSeek áp dụng các hạn chế về nội dung theo các quy định của địa phương, hạn chế các phản hồi về các chủ đề như vụ thảm sát Thiên An Môn và tình hình chính trị của Đài Loan. 

Khả năng xử lý tác vụ

Theo các bài kiểm tra chuẩn do các công ty AI của Hoa Kỳ sử dụng, chatbot của DeepSeek được cho là trả lời các câu hỏi, giải quyết các vấn đề logic và viết các chương trình máy tính ngang bằng với các chatbot khác trên thị trường.

Về tốc độ xử lý, DeepSeek có vẻ chiếm ưu thế, đặc biệt trong các tác vụ yêu cầu phản hồi nhanh, chẳng hạn như lập trình và giải quyết vấn đề. Các báo cáo thực tế cho thấy khả năng tính toán và lập trình của DeepSeek vượt trội hơn ChatGPT, đồng thời có thể xử lý các truy vấn phức tạp với tốc độ nhanh gấp đôi. Việc nâng cao hiệu suất này giúp cải thiện trải nghiệm người dùng, tối ưu thời gian thực hiện tác vụ.

📌 Có thể bạn quan tâm: Tìm hiểu về AI Agent: Đặc điểm, cấu trúc và cách thức hoạt động 

3. Dòng thời gian phát hành của DeepSeek

Các mô hình DeepSeek đầu tiên về cơ bản giống như Llama, là các bộ chuyển đổi có bộ giải mã dày đặc. Các mô hình sau đó phát triển thành các biến thể hỗn hợp MoE và sau đó là MLA.

4. Deepseek hoạt động như thế nào?

Dưới góc nhìn kỹ thuật

DeepSeek tập trung vào việc phát triển LLM nguồn mở, sử dụng một loạt các quy trình kỹ thuật để phân tích dữ liệu. 
Đầu tiên, các yêu cầu của người dùng được tiếp nhận và gửi đến các thuật toán xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) của nền tảng. Các thuật toán này diễn giải yêu cầu không chỉ các từ mà còn cả ngữ cảnh và ý nghĩa. Sau đó, các thuật toán học máy liên tục tinh chỉnh bằng cách phân tích dữ liệu và xu hướng trong quá khứ để cung cấp kết quả chính xác hơn.

Quy trình xử lý dữ liệu cốt lõi của Deepseek bao gồm:

Thu thập và tích hợp dữ liệu: Deepseek thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn (trang web, cơ sở dữ liệu, phương tiện truyền thông xã hội, v.v.). Vì dữ liệu này có nhiều định dạng khác nhau nên Deepseek sẽ xử lý trước để làm cho dữ liệu có ý nghĩa.

Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP): Truy vấn của người dùng được phân tích bằng thuật toán NLP. Các thuật toán này giải mã ý định, ý nghĩa và ngữ cảnh của truy vấn để chọn dữ liệu có liên quan nhất cho câu trả lời chính xác.

Học máy và đào tạo thuật toán: Deepseek sử dụng các kỹ thuật học máy để cải thiện độ chính xác theo thời gian. Nền tảng liên tục học hỏi từ mọi tìm kiếm, cập nhật thuật toán để cung cấp kết quả chính xác hơn.

Phân tích thời gian thực và trình bày kết quả: Deepseek có khả năng xử lý dữ liệu thời gian thực. Truy vấn của người dùng được phân tích trong vài giây, cung cấp kết quả tức thời ở nhiều định dạng khác nhau, bao gồm văn bản, hình ảnh và âm thanh.

Góc nhìn của người dùng

Đối với người dùng, Deepseek đơn giản hóa quá trình tìm kiếm và phân tích dữ liệu. Hiểu được truy vấn đầu vào và cung cấp kết quả phù hợp nhất. 

Ví dụ, nếu người dùng hỏi "Thuật toán trí tuệ nhân tạo hoạt động như thế nào?", Deepseek không chỉ xem xét các từ khóa mà còn xem xét cả ý định của người dùng. Điều này đảm bảo rằng thông tin được cung cấp là chính xác và phù hợp với ngữ cảnh.

Bằng cách kết hợp các công nghệ xử lý dữ liệu mạnh mẽ với các thuật toán AI, Deepseek cung cấp kết quả nhanh chóng, chính xác và có ý nghĩa. Với mỗi truy vấn, nền tảng sẽ học hỏi và cải thiện, liên tục nâng cao trải nghiệm của người dùng. 

Điểm đột phá của DeepSeek

Thành công của DeepSeek đến từ những sáng tạo về kiến trúc mô hình sau đây:   

Kiến trúc mô hình: Mixture-of-Experts (MoE), có 671 tỷ tham số nhưng chỉ kích hoạt khoảng 37 tỷ tham số mỗi lần sử dụng. 

Tại sao điều này lại quan trọng? Đơn giản là mô hình này không sử dụng toàn bộ tài nguyên cùng một lúc, chỉ những phần cần thiết của mô hình mới được sử dụng và điều này làm cho DeepSeek nhanh hơn và hiệu quả hơn các LLM khác.

Giống như việc chúng ta có nhiều chuyên gia khác nhau, mỗi chuyên gia sẽ giỏi về một tác vụ nhất định. Khi có tác vụ cần giải quyết, thay vì tất cả các chuyên gia cùng tham gia vào thì chỉ cần một số chuyên gia nhất định. MoE giúp tăng tốc tính toán và giữ cho chi phí tính toán ở mức hợp lý dù kích thước mô hình có tăng lên.

Multihead Latent Attention: Deepseek sử dụng phương pháp MLA (tạm dịch: Phương pháp chú ý nhiều đầu) thay vì phương pháp tự chú ý tiêu chuẩn như một số mô hình ChatGPT.

Điều này có nghĩa là thay vì theo dõi mọi thứ trong bộ nhớ, MLA sẽ nén và chỉ lưu trữ những chi tiết quan trọng nhất từ các tương tác trong quá khứ. Ví dụ như đọc một cuốn sách, DeepSeek không ghi nhớ từng từ và tường thuật lại, thay vào đó sẽ tóm tắt và lưu trữ các ý chính.

Multi-Token Prediction (MTP)

Khác với cơ chế hoạt động chỉ dự đoán từng từ một của ChatGPT, DeepSeek sử dụng dự đoán đa mã (MTP), dự đoán nhiều từ cùng một lúc và cũng cho phép lập kế hoạch trước các câu, giúp việc tạo văn bản mượt mà và nhanh hơn so với các mô hình khác. 

Giống như việc gõ trên điện thoại di động, thay vì dự đoán từ tiếp theo, DeepSeek sẽ gợi ý toàn bộ cụm từ. Trong thế hệ AI, điều này sẽ giúp các tác vụ nhanh hơn nhiều so với trước đây. 

5. Chi phí sử dụng DeepSeek

Theo bảng giá được Deepseek công khai trên trang web, giá được tính theo đơn vị cho mỗi triệu token. Một token, đơn vị văn bản nhỏ nhất mà mô hình có thể nhận dạng được, có thể là một từ, số, hoặc dấu chấm câu.

^₍₁₎ Mô hình DeepSeek-chat đã được nâng cấp lên DeepSeek-V3. DeepSeek-reasoner trở tới mô hình mới DeepSeek-R1.
⁽²⁾ Cot là nội dung lý luận DeepSeek-reasoner đưa ra trước khi có câu trả lời cuối cùng.

6. Hướng dẫn sử dụng DeepSeek

Để bắt đầu đăng ký DeepSeek, bạn cần thực hiện các bước sau:

Bước 1: Truy cập trang web chính thức của DeepSeek tại đây.

Bước 2: Chọn đăng nhập với Google để đăng ký DeepSeek nhanh nhất. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhấn vào nút "Đăng ký" và nhập thông tin cá nhân của bạn như email, mật khẩu và tên đăng nhập.

Bước 3: Chọn email của bạn và làm theo hướng dẫn để xác nhận tài khoản.

Bước 4: Đăng nhập thành công và bắt đầu sử dụng các tính năng DeepSeek.

Trên đây là các bước đăng ký trên máy tính bạn cũng có thể tải và đăng ký DeepSeek trên iPhone hoặc Android.

Bước 5: Lựa chọn mô hình AI

Sau khi đã có tài khoản, bạn có thể lựa chọn mô hình AI phù hợp với mục đích sử dụng của bạn. DeepSeek cung cấp nhiều tùy chọn từ soạn thảo văn bản, hỗ trợ lập trình đến xử lý ngôn ngữ tự nhiên.

Bước 6: Nhập yêu cầu vào ô chat. Bạn có thể đặt câu hỏi, yêu cầu viết nội dung, dịch thuật hoặc hỗ trợ về code tuỳ nhu cầu của bạn.

Bước 7: Nhận kết quả và chỉnh sửa nếu cần. DeepSeek sẽ phản hồi trong thời gian ngắn, bạn có thể điều chỉnh đầu vào để có kết quả tối ưu hơn.

DeepSeek quả thực đã tạo nên một bước ngoặt trong lĩnh vực AI. Với những đột phá về kiến trúc mô hình và phương pháp huấn luyện, chúng ta có thể phát triển các mô hình có khả năng suy luận ngang tầm với những sản phẩm thương mại hàng đầu như OpenAI o1, nhưng với chi phí thấp hơn đáng kể. Đó cũng là lý do để lý giải cho sự thành công của DeepSeek. 

Trong trong bài viết, chúng tôi tập trung làm rõ một số thông tin cơ bản nhất về DeepSeek, giúp bạn hiểu về DeepSeek là gì. Theo dự đoán, đây vẫn sẽ là chủ đề chiếm sóng trong thời gian tới, đặc biệt là những vấn đề bảo mật, câu hỏi liệu DeepSeek có an toàn không?

Chúng tôi sẽ tiếp tục những thông tin chi tiết hơn ở những bài viết tiếp theo.  Tiếp tục theo dõi VR360 để nhận những tin tức mới nhất.

Tài liệu tham khảo:
https://www.techtarget.com/whatis/feature/DeepSeek-explained-Everything-you-need-to-know
https://api-docs.deepseek.com/quick_start/pricing
https://kalm.works/en/contents/technology/what-is-deepseek-differences-from-chatgpt-and-use-cases
https://en.wikipedia.org/wiki/DeepSeek